Otwarte zasoby - edukacja dla wszystkich

Licencje, na których te treści są publikowane, pozwalają na kreatywne korzystanie z zasobów bez konieczności kontaktu z ich autorami. Często są to licencje Creative Commons. Otwartość można jednak „stopniować” – najbardziej otwarte są więc te materiały, które opublikowano na jednej z tak zwanych wolnych licencji, na przykład Creative Commons Uznanie Autorstwa lub Creative Commons Uznanie Autorstwa na Tych Samych Warunkach.

Otwarte zasoby w służbie ludzkości

Idea, jaka towarzyszy tworzeniu i udostępnianiu otwartych materiałów to chęć dzielenia się swoją wiedzą z innymi, a także poczucie, że wiedza jest własnością wspólną, dostęp do niej nie może być zatem zamknięty i ograniczony do wybranych osób. Można więc powiedzieć, że u podstawy myślenia o otwartych zasobach edukacyjnych leży wizja ludzkości z szerokim dostępem do materiałów ułatwiających edukację i rozwój. Wiedza to wspólna własność, z której każdy powinien móc korzystać oraz mieć możliwość jej rozpowszechniania, doskonalenia i publikowania zmian z korzyścią dla całej społeczności. Działania związane z otwieraniem zasobów edukacyjnych mają na celu upowszechnianie samej edukacji, ograniczanie barier dostępu do treści, a przez to wyrównywanie szans społecznych oraz promowanie kreatywnego korzystania z zasobów edukacyjnych.

Gdzie znaleźć otwarte zasoby?

W internecie pojawia się coraz więcej stron, które udostępniają otwarte zasoby edukacyjne – są to często portale instytucji edukacyjnych, badawczych, a także organizacji promujących otwarty dostęp do edukacji lub prezentujących własne materiały edukacyjne. Strony te zbierają również informacje na temat tego typu zasobów, ułatwiając w ten sposób dotarcie do ciekawych treści.

W przypadku polskich stron warto zwrócić uwagę między innymi na serwis Otwarte Zasoby, który prezentuje różnorodne treści, usługi i narzędzia przydatne w zastosowaniach edukacyjnych. Nieocenioną pomoc stanowić może projekt Wolne Lektury Fundacji Nowoczesna Polska, czyli internetowa biblioteka. Prezentowane są tam książki autorów, których majątkowe prawa autorskie wygasły, w związku z czym ich teksty można swobodnie udostępniać. Ciekawym naukowym projektem jest Otwórz książkę. Na stronie udostępniono już ponad sto książek polskich naukowców, z których można swobodnie i nieodpłatnie skorzystać. Warto pamiętać o projektach Fundacji Wikimedia, jak choćby Wikipedia, czyli największa encyklopedia współtworzona przez tysiące użytkowników internetu, serwis Wikibooks z książkami i instrukcjami lub Wikijunior, czyli serwis z materiałami edukacyjnymi dla dzieci.  

Przewodnik po Otwartych Zasobach Edukacyjnych

Niedawno Zespół Koalicji Otwartej Edukacji przygotował kolejną wersję Przewodnika po Otwartych Zasobach Edukacyjnych. Publikacja jest skierowana przede wszystkim do nauczycieli ale wszyscy, którzy interesują się otwartą edukacją znajdą tam wiele przydatnych informacji. Dzięki Przewodnikowi możemy dowiedzieć się czym są Otwarte Zasoby Edukacyjne i gdzie je znaleźć (publikacja zawiera spis polskich i zagranicznych otwartych zasobów). Znajdziemy w niej również  opis narzędzi do publikowania własnych materiałów oraz wiele innych przydatnych wskazówek. Przewodnik opracowują Karolina Grodecka (KOED, Centrum E-learningu AGH) i Kamil Śliwowski (KOED, Creative Commons Polska).